صافی کف پا ، علل و عوارض آن

صافی کف پا که به نام کف پای صاف نیز شناخته می شود، وضعیتی است که در آن یک یا هر دو پا دارای قوس کم یا بدون قوس هستند. همه نوزادان با کف پای صاف به دنیا می آیند و قوس ها معمولاً در اوایل کودکی ایجاد می شوند.

احتمالا شما هم تا به حال اسم عارضه ی صافی کف پا را شنیده اید اما از علل و عوارض آن اطلاعی ندارید، در این مقاله سعی شده به علل و عوارض آن بپردازیم.

کف پای نوزاد

همه نوزادان در بدو تولد دارای کف پای صاف هستند. قوس معمولاً در سن 6 سالگی ایجاد می شود. از هر 10 کودک دو نفر هنوز در بزرگسالی کف پای صاف دارند. صافی کف پا برای اکثر افراد مشکلی نیست. اگر صافی کف پا باعث درد یا مشکلات دیگر شود، درمان‌ها می‌توانند کمک کنند.

در افراد عادی به طور معمول قسمت میانی کف پای ان ها یک قوس وجود دارد که باعث می شود با زمین برخورد نکند. در  صافی کف پا، این قوس کمتر است و یا وجود ندارد و کف پا کاملا با سطح زمین برخورد دارد.

صافی کف پا چیست

در مطلب فوق اشاره کردیم که افراد عادی با قوس کف طبیعی، کف پا به طور کامل با زمین تماس نداشته باشد اما در افرادی که کف پای صاف دارند این قوس وجود ندارد یا بسیار کم است به طوری که کف پا کاملا با زمین در تماس است. قوس کف پا در هنگام راه رفتن مانند یک فنر عمل می کند که باعث می شود ، وزن بدن با کمترین فشار بر روی پا وارد شود. قوس موجود در کف پا از تمام جهات باید مستحکم و انعطاف پذیر باشد تا فرد بتواند بدون مشکل و به طرز صحیحی راه رود.

انواع مختلفی از کف پای صاف وجود دارد، از جمله :

• کف پای صاف انعطاف پذیر
• کف پای صاف سفت
• کف پای صاف اکتسابی بزرگسالان
• تالوس عمودی

برخی از نوزادان یک نقص مادرزادی به نام تالوس عمودی دارند که از ایجاد قوس جلوگیری می کند. استخوان تالوس در مچ پا در وضعیت نامناسبی قرار دارد. قسمت پایینی پا شبیه به یک صندلی گهواره ای است. به تالوس عمودی پای راکری نیز گفته می شود.

کف پای صاف انعطاف پذیر رایج ترین نوع است و معمولاً در دوران کودکی ایجاد می شود. صافی کف پای سفت چه در حالت ایستاده و چه در حالت نشسته هیچ قوسی ندارد.

علل کف پای صاف چیست

علل صافی کف پا می تواند ژنتیکی باشد. عوامل خاصی مانند آسیب ها، شرایط پزشکی (مانند دیابت و آرتریت) و چاقی می توانند خطر ابتلا به صافی کف پا را افزایش دهند.

علائم کف پای صاف می تواند شامل گرفتگی عضلات پا، درد عضلانی، درد در پا یا مچ پا و تغییر در الگوهای راه رفتن باشد.

کف پای صاف ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید ، برخی از علل کف پای صاف می تواند ژنتیکی یا ارثی باشد و برخی دیگر می تواند به دلایل اکتسابی باشد یعنی فرد در طول زندگی به علت های مختلفی به این عارضه دچار شود. برخی از علل کف پای صاف عبارتند از:

• مشکلات ژنتیکی: صافی کف پا می تواند به صورت ژنتیکی و ارثی از والدین به فرزندان از منتقل شود، اگر در خانواده شما فردی با کف پای صاف دارید احتمالا این ویژگی را از او به ارث برده اید.
• ضعف قوس پا: این مورد به این معنا است که پا زمانی که در حال استراحت است در کف پا قوس وجود دارد اما زمانی که روی زمین است و وزن بر روی ان می افتد ، قوس از بین می رود و کف پا صاف شده و با زمین تماس کامل پیدا می کند.

آسیب دیدگی مفاصل

• آسیب دیدگی مچ پا یا زانو: این موضوع ممکن است در هر زمان از دوره ی زندگی رخ دهد و باعث صافی کف پا شود که توسط متخصص استخوان و مفاصل پا در تهران تشخیص داده می شود پس نسبت به سلامت پا دقت کنید.
• آرتروز
• هر گونه ضربه، ناکارآمدی یا پارگی تاندون استخوان درشت نی
• بیماری های عضلانی یا سیستم عصبی، مثل فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، اسپینا بیفیدا
• تارسال کوالیشن : در این بیماری استخوان های پا به هم بچسبند و پا به طرز عجیبی خشک و صاف می شود که صافی کف پا را نیز به دنبال دارد. این بیماری در دوران کودکی و توسط پزشک اطفال قابل تشخیص است.
• افزایش وزن و اضافه وزن نیز باعث کاهش قوس کف پا می شود.
• افزایش سن : با بالا رفتن سن و افزایش وزن بر روی پا ، تاندون های پا ضعیف می شوند و باعث کاهش قوس پا می شوند.
• آسیب به تاندون و تاندونیت: این تاندون اصلی ترین وظیفه ای که دارد حفظ قوس کف پا می باشد اما آسیب به این تاندون باعث از دست دادن یا تضعیف این عملکرد این وظیفه می شود.

عوارض کف پای صاف

اگر مشکلات تعادلی، مشکل در راه رفتن یا ایجاد ناگهانی کف پای صاف را تجربه کردید، مهم است که با متخصص پا مشورت کنید. ممکن است بخواهید از پزشک خود در مورد علت آن، بهترین گزینه های درمانی، خطرات احتمالی عوارض و علائمی که باید مراقب آنها باشید سوال کنید.

افرادی که کف پای صاف دارند ممکن است دچار مشکلاتی شوند که جزئی از عوارض این ویژگی هستند. برخی از عوارض کف پای صاف عبارتند از:

۱. درد و التهاب کف پا و قوزک پا: کف پای صاف باعث از بین رفتن خاصیت فنری قوس پا و عدم کاهش فشار وزن بر روی پا می شود به همین سبب در هنگام راه رفتن یا ایستادن های طولانی مدت ، پا و قوزک پا دچار درد و التهاب می شود.

۲. کف پای صاف بر دویدن و راه رفتن فرد نیز اثر منفی می گذارد، همچنین در زانو و لگن نیز ایجاد درد و مشکل می کند.

۳. پیچ خوردگی پا به سمت داخل و یا به سمت بیرون در هنگام راه رفتن، دویدن.

بیشترین نتیجه ی عوارض صافی کف پا ، احساس درد و تورم و التهاب در ناحیه ی کف پا، قوزک پا می باشد همچنین ایجاد مشکلاتی در زانو و لگن فرد به وجودارتن می آید که گاه به درمان جدی نیاز پیدا می کنند. عوارض ساده ی کف پای صاف ممکن است در حالت های پیشرفته ی این موضوع باعث عوارض جدی شود.

التهاب کف پا

از پشت پا یک رباط شروع می شود و کف پا را پوشش می دهد در افرادی که کف پای صاف دارند این تاندون تحت فشار و در معرض فشار و آسیب قرار دارد به همین دلیل در این افراد درد و فشار و التهاب کف پا و پاشنه ی پا بسیار دیده می شود.

تاندونیت آشیل

تاندون به هنگام دویدن و راه رفتن به شما کمک می کند. در افرادی که کف پای صاف دارند فعالیت بیش از حد این تاندون می تواند باعث پارگی های کوچک شود که التهاب و درد به همراه دارد.

آرتروز

قوس پای نرمال و مستحکم باعث انسجام اجزای پا و مفصل ها می شود. افرادی که کف پای صاف دارند این انسجام از بین رفته و فشار بیشتری بر روی مفصل ها و پا وارد می شود. احتمال ابتلای به آرتروز، ساییدگی کشکک و استخوان ها در این افراد زیاد است.

دفرمیته شدن انگشتان پا

کفش ها برای پاهای نرمال و عادی طراحی می شوند که افرادی که صافی کف پا دارند با پوشیدن کفش های عادی به پای آن ها فشار وارد می شود و باعث فشار و تغییر حالت انگشتان پا می شود که احتمال عارضه ی هالوکس والگوس نیز وجود دارد.